Bankasız ve bankasız olmak arasındaki fark nedir?
Bankasız
Bankasız terimi, herhangi bir türde geleneksel bankacılık hizmetlerini kullanmayan kişileri tanımlamak için kullanılır. Ayrıca emekli maaşları, sigorta, tasarruf hesapları ve diğer gelişmiş finansal ürünlerden yoksundurlar. Ancak kendilerine sunulması halinde ön ödemeli kartlar ve avans kredileri gibi alternatif finansal hizmetleri kullanabilirler.
Yetersiz
Bankadan yoksun yetişkinler ve haneler genellikle temel bir banka hesabına sahiptir, ancak büyük ölçüde alternatif finansal hizmetlere bağımlıdır. Düşük bankalı toplumların geleneksel bankalardan kaçınma nedenlerinden bazıları, uygunsuz yerler, yüksek ücretler, kişisel tercihler ve bankalara güvensizliktir.
Dünyada bankasız nüfus
Dünya Bankası’nın Global Findex verilerine göre, giderek daha fazla insanın bankacılık hizmetlerine erişme eğilimi olmasına rağmen, banka hesabı olmayan 1 milyardan fazla yetişkin var. Bunların çoğu yedi ekonomide bulunuyor – Çin (%13), Hindistan (%11), Endonezya (%6), Pakistan (%6), Nijerya (%4), Meksika (%3) ve Bangladeş (%3).
Bir başka ilginç gerçek ise banka hesabı olmayan yetişkinlerin büyük bir bölümünün kadın olmasıdır. Dünya çapında banka hesabı olmayan tüm insanların 980 milyonunu veya %56’sını temsil ediyorlar. Bu, işgücü piyasasındaki toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin bir başka sonucunu göstermektedir.
Ayrıca, banka hesabı olmayan nüfusun yarısı dünyanın daha yoksul hanelerinden geliyor. Yüzde yirmi yedisi ilk beşte birlik dilimde, yüzde yirmi üçü ikinci beşte birlik dilimde yer almaktadır. Veriler, banka hesabı olmayan yetişkinlerin en küçük grubunun en zengin hanelerden (beşinci beşte birlik) kişiler tarafından temsil edildiğini göstermektedir.
Banka hesabı olmayan yetişkinlerin de ortak noktası, büyük bir bölümünün ilköğretim gibi düşük eğitim düzeyine sahip olmasıdır. Bu insan grubunun sadece %38’i lise veya lise sonrası eğitime sahiptir.
İnsanların bankasız kalmasının nedenleri nelerdir?
Yetersiz para
Dünya Bankası’nın yaptığı bir araştırmaya göre banka hesabı açmamanın en önemli nedeni olarak banka hesabı açmak için yeterli gelire sahip olmamak gösterildi. Ankete katılanların yaklaşık %70’i ana neden olarak yeterli para eksikliğini işaretledi ve her beş kişiden biri bunu tek neden olarak gösterdi.
Banka hesabına gerek yok
Pek çok insan da bir banka hesabına ihtiyaç duymadıklarını hissetti. Bu neden aslında ankete katılanların banka hizmetlerini kullanmamalarının ikinci en yaygın nedenidir. Daha açık söylemek gerekirse, dünya genelinde insanların yüzde otuzu banka hesabına ihtiyacı olmadığını söylerken, yüzde 3’ü bunu tek gerekçe olarak gösterdi.
Uygun olmayan çalışma saatleri ve konum
Ankete katılanların beşte birinden biraz fazlası, finansal kuruluşların bu tür hizmetleri kullanmamak için mazeret olmaktan çok uzak olduğunu belirtti. Bazı ülkelerde, bu oran yerel bir perspektiften daha da yüksekti. Örneğin Brezilya, Kenya ve Endonezya’da yüzde 33 ve Filipinler’de yüzde 41’dir.

Uygun belgelere sahip değil
Banka hesabı olmayanların önündeki bir diğer büyük engel de banka hesabı açmak için uygun belgelere sahip olmamaktır. İnsanların büyük bir yüzdesinin banka hesabına sahip olmama nedeni olarak belge eksikliğini gösterdiği ülkeler arasında Zimbabve (%49), Filipinler (%45) ve Zambiya (%35) yer alıyor.
Bankalara güvenmeyin
Küresel olarak, ankete katılanların yaklaşık yüzde on altısı, özel verilerinin güven ve korunma eksikliğinin bir banka hesabına sahip olmamalarının bir nedeni olduğunu söyledi.
Yüzde Avrupa, Karayipler, Latin Amerika ve Orta Asya’da iki kat daha yüksek olduğu için farklı bölgelerdeki veriler arasında tutarsızlıklar vardı.
Bankasız olmanın dezavantajları
Daha yüksek maliyetler
Bankasız olmak, geleneksel bir banka hesabına sahip olmaktan daha yüksek masraflarla birlikte gelir. Banka hesabı olmayan yetişkinler, bankaların daha yüksek ücretlere ve birçok gizli maliyete sahip olduğunu düşünse de, alternatif finans kurumlarının daha pahalı hizmetleri vardır.
Uluslararası transferler göndermek için döviz bürolarında sıraya girmek de hem para hem de zaman açısından yüksek maliyetlidir. Genellikle bu dükkanlar, evlerinde ailelerine havale göndermek isteyen göçmenler tarafından kullanılır ve banka hesabı olmayan yetişkinler arasında oldukça popülerdir.
Kredi geçmişi eksikliği
Bankasız olmanın bir diğer büyük dezavantajı, kredi geçmişinin olmamasıdır. Bankadan uygun oranlarda kredi alabilmek için kredi geçmişi gereklidir. Bankasız olmak, bu tür kişilerin banka kredisi almasını engeller.
Ayrıca, kredi geçmişinin olmaması, bazı ülkelerde hizmet almak için bir ön koşul olduğu için işverenler, ev sahipleri ve kamu hizmeti şirketleri ile daha fazla soruna yol açabilir.
Bina tasarrufu ile ilgili zorluklar
Tasarruf hesabına sahip olmak pek çok bankalı yetişkin için zordur, ancak banka hesabı olmayanlar için daha da zordur. Acil durumlarda ve öngörülemeyen maliyetlerde tasarruf sahibi olamamak, banka hesabı olmayan hanelerin mali mücadelesini daha da derinleştirebilir.
Fintech’ler ve bankalar sorunu nasıl çözebilir?
Banka hesabı olmayanları bankaya yatırmak için çok şey yapılabilir ve finans piyasasındaki herkes dikkatlerini çekmek için şiddetli rekabete atlayabilir. Teknolojilere ve mobil hizmetlere erişim kolaylığının artmasıyla artık herkesin internete erişimi var ve bu da finans kurumlarına sonsuz olanaklar sunuyor.
Daha fazla finansal içermeye yol açabilecek en olası çözümlerden bazıları şunlardır:
Bu nişe ulaşmak ve onları müşteriye dönüştürmek için bankalar, fintech’ler ve düzenleyici kurumlar iş birliği yapmalı ve banka hesabı olmayanların ihtiyaç ve isteklerine cevap verebilecek kullanışlı ve erişilebilir yeni ürünler geliştirmelidir. Tabii ki, dijital çözümler finans sektörünün geleceği olduğu için hepsi mümkün.
SEPA Cyber, işletmelerin kendi dijital cüzdanlarını, değişim platformlarını, neobankalarını oluşturmalarına ve kredi ve banka kartları üretmelerine yardımcı olmak için gereken her şeye sahiptir. Temel bankacılık sistemimiz ve ek hizmetlerimiz ile sadece dijital bankaların kurulması 3 ila 6 ay arasında mümkün hale geliyor.